Thành Cát Tư Hãn chiếm được lãnh thổ từ Đông sang Tây, cuối đời lại cũng mong trường sinh như những vị vua hồ đồ. Và khi chết vẫn còn tự hỏi "anh hùng" là thế nào.
Hoàn Nhan Hồng Liệt và Dương Khang suốt đời nung nấu ý chí bá chủ thiên hạ, kết quả là Dương Khang bị chính độc mình đã hạ làm chết, còn Hoàn Nhan Hồng Liệt tự sát trong tay kẻ thù không đội trời chung là Thành Cát Tư Hãn.
Cầu Thiên Nhận ra sức hãm hại những đối thủ võ công cái thế như Đoàn hoàng gia để rồi cuối phim trở thành đồ đệ của ông, trớ trêu thay, là người ngày xưa hắn ra sức hại.
Thị phi thành bại theo dòng nước
Sừng sững cơ đồ bỗng tay không
Mượn câu thơ này trong Tam Quốc Diễn Nghĩa để viết vài dòng về Anh Hùng Xạ Điêu, khi cơ đồ bá nghiệp đã thành tay trắng thì cái còn lại để cho người đời luyến tiếc là gì?
Là những con người đã yêu hết lòng, tình yêu đôi lứa, tình yêu quê hương, tình yêu con người ... Đó là Quách Tĩnh, Hoàng Dung yêu thương nhau thật lòng mà không màng danh lợi, là Châu Bá Thông tiêu diêu tự tại, coi cuộc đời như sân chơi, là Hồng Thất Công suốt đời chỉ mong được ăn "Uyên ương ngũ trân hội". Họ coi nhẹ thành bại thị phi nhất, nhưng lại là những người hạnh phúc nhất, được cuộc đời ưu ái nhất.
Tình yêu trong Anh Hùng Xạ Điêu
Có lẽ đa số những người thích Anh Hùng Xạ Điêu không thích Thần Điêu Đại Hiệp, và ngược lại. Khi coi Thần Điêu Đại Hiệp, có cảm giác như bầu không khí bị bao trùm bởi một sự ủ ê, lạnh lẽo. Lạnh từ không gian cho đến con người. Tiểu Long Nữ sống trong Cổ Mộ từ nhỏ, chung quanh đều là hang động, tính tình cũng lạnh lẽo như vách đá vậy. Cô luyện công trên giường hàn ngọc, và tâm hồn không chút xao động bởi nhân tình thế thái. Thần Điêu Đại Hiệp cho người ta một cảm giác vừa buồn vừa nôn nao, nó như cái nắng xế chiều, khi mặt trời đã sắp lặn nhưng lại chưa đến hoàng hôn.
Khi xem Anh Hùng Xạ Điêu, lại có những cảm giác rất rõ rệt. Có khi như thấy nắng vàng trên thảo nguyên một ngày mùa xuân, có khi là trận mưa rào lạnh buốt mặt, lại có khi dào dạt như sóng biển đông ào vào bờ. Những cảm giác này, hoàn toàn không có được khi xem Thần Điêu Đại Hiệp.
Chữ tình trong Anh Hùng Xạ Điêu thật nhẹ nhàng nhưng cũng thật nồng nàn. Quách Tĩnh và Hoàng Dung tuy rất trẻ con, nhưng tình yêu của họ thắm thiết không kém những Dương Quá, Tiểu Long Nữ, chỉ có cách thể hiện thì thật khác xa. Sau khi xem đi xem lại Xạ Điêu 2001, HHND lại lượm nhặt được những khoảnh khắc khó tả, khi Quách Tĩnh và Hoàng Dung phải về lại Mông Cổ vì Quách Tĩnh đã hứa lấy Hoa Tranh. Tuy sắp phải xa cách Dung nhi nhưng Quách Tĩnh không than khóc, cũng không trách móc số phận, Thành Cát Tư Hãn, vv đã khiến anh ta phải xa Dung nhi. Ngược lại, Quách Tĩnh lại nói một cách rất bình thản với Hoàng Dung "Sau khi ta thành hôn xong với Hoa Tranh sẽ tự sát để không phụ tình nghĩa của cô với ta. Điều ta lo duy nhất là làm sao an bài cho mẹ của ta. Còn ta với cô, trên trời dưới đất gì chúng ta cũng không xa cách". Câu nói chắc mồn một, nghe thật đơn giản, vì Quách Tĩnh biết cho dù có lấy Hoa Tranh đi nữa thì trái tim của anh cũng chỉ có một mình Dung nhi. Không cần kể lể dài dòng, không cần khóc lóc tỉ tê, chỉ cần một câu nói này của Quách Tĩnh đã đủ chứng minh tình yêu tuy trẻ con nhưng lại sâu sắc hơn những suối nước mắt, những bài thơ tình dài dằng dặc, những lời thề non hẹn biển được trích đi trích lại. Trong thâm tâm Quách Tĩnh không hề do dự, cũng không bối rối. Anh ta rất chắc chắn. Một Quách Tĩnh khờ khạo, làm sao có thể nói ra những lời tình tứ như Dương Quá, như Lệnh Hồ Xung? Nhưng nghe những câu nói ấy của Quách Tĩnh, tôi lại cảm thấy cổ họng đăng đắng, hình như lại hơi ứa nước mắt. Và tôi nghĩ đến bài hát cuối phim, "Chân tình chân mỹ", đúng là chân tình là cái đẹp tối cao, không cần lời lẽ hoa mỹ để tô vẽ, nó vẫn tỏa sáng trong lòng mọi người.
Tình yêu của Anh Hùng Xạ Điêu là tình yêu ít lí trí, nhiều cảm tính. Hoàng Dung yêu Quách Tĩnh chỉ vì anh ta tốt với mình khi mình giả dạng làm ăn mày, nếu xét những trường hợp bình thường cùng lắm người con gái chỉ cần trả ơn là xong, nhưng Hoàng Dung đã yêu Quách Tĩnh một cách sâu đậm từ khi gặp mặt, tình yêu không từ ngữ nào giải thích được. Hoàng Dung thông minh, mưu trí, thông tuệ kinh thư và sử sách. Quách Tĩnh khờ khạo, ít chữ, tin người và thường luôn lúng túng khi gặp trường hợp khó khăn. Nếu những Lệnh Hồ Xung khéo nói và lãng tử, Dương Quá tuấn tú hiệp nghĩa, Trương Vô Kỵ nhân từ độ lượng, thì Quách Tĩnh không bằng họ ở bất cứ điểm nào. Họ được các cô gái ưu tú phải lòng cũng là lẽ phải. Nhưng Hoàng Dung yêu Quách Tĩnh phải nói là yêu từ lần gặp đầu tiên, không có lý lẽ, chỉ hoàn toàn dựa vào cảm tính.
Tình yêu giữa Dương Khang và Mục Niệm Từ cũng vậy, Mục Niệm Từ đã yêu Dương Khang từ khi thua hắn ở đấu trường. Sau này, tuy hận hắn đi theo giặc Kim, cô vẫn không thể trút bỏ mối tình không lối thoát này. Còn Dương Khang cũng yêu Mục Niệm Từ thật lòng, và tình yêu dành cho cô giảm bớt nhiều phần cái ác của hắn. Để rồi bên trong, người xem vẫn cảm nhận được một Dương Khang cô đơn, đầy quyền lực nhưng không có người uống rượu nói chuyện, một Dương Khang luôn bị giằng xé giữa hai chữ "người tốt" và "người xấu", luôn nặng tình với người cha vừa là kẻ thù sát hại cha mẹ ruột, vừa là người nuôi nấng, dạy dỗ, thương yêu hắn suốt mười tám năm.
Không thể không nhắc đến Âu Dương Khắc với mối tình suy tâm vọng tưởng với Hoàng Dung. Một đời làm ác, Âu Dương Khắc lại thật sự yêu một người căm ghét hắn tận xương tủy. Anh Hùng Xạ Điêu không có mối tình tay ba. Tình yêu của những nhân vật rất rạch ròi, hoặc là yêu hoặc không yêu, không có những tình cảm không dứt khoát như Trương Vô Kỵ - Chu Chỉ Nhược, Lệnh Hồ Xung - Nhậm Doanh Doanh, Viên Thừa Chí - A Cửu. Vì thế, Hoàng Dung không những không để tâm đến một Âu Dương Khắc si tình, cô còn luôn mong cho hắn chết đi và luôn nhân cơ hội để hại hắn thảm thiết. Tuy bị Hoàng Dung làm cho gẫy chân nhưng Âu Dương Khắc không hề hận cô, vì tình yêu thì vốn không đi đôi với lí trí. Đến khi Âu Dương Khắc bị Dương Khang giết, Hoàng Dung không nhỏ một giọt nước mắt, cũng không đau lòng một mảy may nào.
Tương tự như Hoàng Dung, Bao Tích Nhược đã bao nhiêu năm sống chung với Hoàn Nhan Hồng Liệt, còn nhiều hơn những năm chung sống với Dương Thiết Tâm, nhưng bà chưa bao giờ cười với ông, thân thiết với ông, mà lại rất mãn nguyện được chết cạnh chồng cũ.
Tình yêu trong Anh Hùng Xạ Điêu là vậy đó. Nó đơn giản đến mức khó tin, không cần những mối quan hệ tay ba, thậm chí tay tư phức tạp, cũng đủ làm người xem cảm động vì chữ "tình". Nhân vật chưa bao giờ tự hỏi "Vậy ta yêu ai đây?". Họ đã biết ngay từ phút đầu tiên, và họ không bao giờ thay lòng. Có thể tình yêu đơn giản như vậy nhàm chán đối với nhiều khán giả, nhưng đối với tôi, tình yêu trong Anh Hùng Xạ Điêu cảm động hơn hết những tình yêu trong các phim khác dựa vào tiểu thuyết của Kim Dung.
Không có nước mắt - những nhân vật luôn nuốt nước mắt vào trong, họ đã lăn lộn trên giang hồ quá nhiều và không thấy cần thiết phải rơi lệ mới chứng tỏ được lòng mình. Không có những lời thề non hẹn biển - nếu tình cảm của Dương Quá, Tiểu Long Nữ đầy nước mắt và lời hẹn mười sáu năm thì Quách Tĩnh - Hoàng Dung không bao giờ thổ lộ tình cảm qua chữ "yêu". Họ hiểu nhau, biết không thể không có nhau, và không cần thề thốt gì cả. Chỉ thế thôi, tình yêu vốn là đơn giản và đẹp đẽ như vậy.
Không tập trung miêu tả tình cảm nam nữ, nhưng những mối tình trong Anh Hùng Xạ Điêu xuyên suốt bộ phim để những chủ đề rộng hơn, như tình yêu quê hương, tình yêu con người, được nổi bật.
Luận anh hùng trong Anh Hùng Xạ Điêu
Trong tựa đề của Anh Hùng Xạ Điêu đã có hai chữ "anh hùng". Hai chữ này trong tựa đề có vẻ như đang nói đến Quách Tĩnh, người chuyên bắn điêu trên thảo nguyên Mông Cổ. Nhưng toàn phim lại là một cuốc sách triết rất dài, bình luận cái gọi là "anh hùng" ...
Khi nghĩ đến Thần Điêu Đại Hiệp, tôi lại nghĩ đến câu "Hỏi thế gian tình là hà vật? Mà khiến sống chết có nhau ... " Quả vậy, Thần Điêu Đại Hiệp rất chú trọng về chữ "tình" này, mà điển hình là mối tình nam nữ giữa Dương Quá và Tiểu Long Nữ, giữa những cô gái si tình thần điêu hiệp lữ dung mạo tuấn tú, thông minh, hào hiệp. Khi nghĩ đến Anh Hùng Xạ Điêu, tôi lại nghĩ đến hai chữ "anh hùng", mà điển hình là những lời đối thoại giữa Thành Cát Tư Hãn và Quách Tĩnh.
Là người đã lập ra đế chế Mông Cổ trải dài từ Á sang Âu, Thành Cát Tư Hãn có tất cả mọi lý do chính đáng để cho mình là "anh hùng". Nhưng để đạt được mục đích, cũng như tất cả những vị hoàng đế khai quốc khác, vó ngựa của ông đã dẫm đạp lên không biết bao nhiêu xác người, cuối cùng cũng chỉ để đế quốc Mông Cổ sụp đổ ở Trung Quốc và các lãnh thổ khác một trăm năm sau. Không có vương triều nào là mãi mãi, không có đế quốc nào là không tàn. Vậy Thành Cát Tư Hãn có đáng được gọi là một anh hùng trong thế giới giang hồ, trong tinh thần võ hiệp hay không? Thành Cát Tư Hãn là một nhân vật lịch sử vĩ đại của Mông Cổ, được cả thế giới biết đến, nhưng Kim Dung lại cho ông ngang hàng với Quách Tĩnh, một người khờ khạo, thật thà, rốt cuộc lại đã cứu mạng cả Thiết Mộc Chân, Đà Lôi, Hoa Tranh không biết bao nhiêu lần.
Còn Hoàn Nhan Hồng Liệt, kẻ vẫn được liệt vào những nhân vật phản diện, có phải là anh hùng hay không? Hoàn Nhan Hồng Liệt là người tốt hay xấu vẫn còn chưa rõ ràng. Cướp vợ người, làm tan nát gia đình Quách Dương, biết rõ Dương Khang là người Hán nhưng vẫn mong hắn xây dựng đại nghiệp cho nước Kim. Thương yêu Bao Tích Nhược hơn cả tính mạng, yêu con riêng của vợ như con đẻ, suốt đời không lấy vợ khác. Hoàn Nhan Hồng Liệt có ác gì hơn Thành Cát Tư Hãn? Chỉ là một người không gặp thời, một người như diều gặp gió mà thôi. Như ông ta đã nói với Thành Cát Tư Hãn, số phận của ông ta nào có thể để cho người khác định đoạt. Hoàn Nhan Hồng Liệt cũng hiên ngang không kém gì Thiết Mộc Chân năm xưa khi ông bị Trác Mộc Hợp và Tàng Côn vây ở thảo nguyên. Thủ đoạn, tàn nhẫn khi dụ dỗ Trác Mộc Hợp và Vương Hãn trở mặt với Thiết Mộc Chân, tôi lại cho rằng Hoàn Nhan Hồng Liệt xứng đáng là một anh hùng. Có nhà lãnh đạo thành công nào mà không thủ đoạn? Ông ta đã cướp vợ của người, làm tan nát gia đình hai nhà, nhưng những nhà lãnh đạo khác đã làm tan nát bao nhiêu gia đình vì những cuộc chinh chiến mà họ khơi dậy? Hoàn Nhan Hồng Liệt là anh hùng của nước Kim, nhưng không gặp thời nên đành nhìn vó ngựa Mông Cổ xóa tên nước Kim trên bản đồ.
???
Bài liên quan:
Tóm tắt Anh hùng xạ điêu
No comments:
Post a Comment