Cát Tường
Mục Niệm Từ là con nuôi của Dương Thiết Tâm (Mục Dịch), ngoài đời cô còn có cơ duyên là đệ tử của Hồng Thất Công - chưởng môn của Cái bang, được ông truyền cho một bí kíp võ công là bộ quyền pháp Tiêu Dao Du trong ba ngày.
Trong một lần tỷ võ chiêu thân (kiếm chồng), cô tình cờ giao đấu với chàng trai trẻ tuấn tú Dương Khang. Anh này là người duy nhất đã đả bại được cô trong số những người muốn thử sức lấy cô làm vợ. Đó cũng là lúc bắt đầu cho mối tình giữa họ. Trớ trêu thay, cha nuôi của Dương Khang là Hoàn Nhan Hồng Liệt lại là người đã ép cha nuôi Mục Niệm Từ (cũng là cha ruột của Dương Khang) phải chết.
Trong lòng cô tuy hận mà yêu, cô nhiều lần mong Dương Khang có thể quay đầu với cha nuôi mình mà về với cô. Nhưng dù sao, Hoàn Nhan Hồng Liệt đã có ơn dưỡng dục với Dương Khang suốt mấy năm trời, ông thật sự coi Dương Khang là con đẻ của mình. Vì lẽ đó, Dương Khang đã rất lúng túng không biết làm thế nào cho phải. Đến cuối cùng Dương Khang cũng chưa thật sự đưa ra được quyết định thì đã bị giết bởi chính mình - khi anh cố ý ám hại Hoàng Dung, đã chạm chưởng vào tấm nhuyễn vị giáp mà Hoàng Dung mặc có dính máu độc của loài mãng xà.
Mục Niệm Từ đã nhiều phen vào sinh ra tử vì Dương Khang. Kể cả việc hiến thân cho Dương Khang. Thế nhưng, vì những dục vọng vật chất tầm thường, Dương Khang đã hy sinh cả lợi ích dân tộc (là người Hán nhưng lại theo giặc Kim), từ chối việc nhận cha ruột (Dương Thiết Tâm), mà lại nhận Hoàng Nhan Hồng Liệt là cha. Trong tình yêu, Dương Khang cũng đã đặt tình cảm của mình với Mục Niệm Từ xuống hàng thứ yếu.
Mục Niệm Từ là một cô gái có tâm hồn trong sáng, cao thượng, giàu lòng hy sinh, trắc ẩn. Tuy là một phụ nữ nhưng Mục Niệm Từ rất giàu lòng yêu nước, biết rõ đúng sai, đạo lý làm người. Khi biết Dương Khang theo giặc, thuyết phục không được, Mục Niệm Từ đã vô cùng đau khổ, thất vọng.
Sau khi Dương Khang chết, Mục Niệm Từ đã bỏ đi một mình, gửi thân vào cõi phật. Cô chẳng còn thiết tha gì với cuộc đời nữa, mà dành hết tâm sức ra để mà nuôi giọt máu trong bụng, đứa con của cô với Dương Khang. Theo mong muốn của cô, đứa bé đã được Quách Tĩnh đặt tên là Dương Quá. (Sau này, hoàn toàn khác với cha mình, Dương Quá trở thành một trong những anh hùng đại hiệp (trong tác phẩm Thần Điêu Hiệp Lữ - tiếp theo cuốn Anh hùng xạ điêu), được giới võ lâm tôn vinh vào nhóm Võ lâm ngũ tuyệt, mang danh hiệu Tây Cuồng Dương Quá).
Lại nhớ thủa xưa, cha mẹ nuôi của Mục Niệm Từ và cha mẹ của Quách Tĩnh có lời giao kết hứa hôn các con với nhau. Nên đã có chuyện hiểu lầm giữa Hoàng Dung với Mục Niệm Từ. Hoàng Dung chỉ cho rằng Mục Niệm Từ muốn "cướp" Quách Tĩnh của mình, nên đã ép Mục Niệm Từ phải tuyên thệ sẽ không lấy Quách Tĩnh. Nhưng khi biết là mình đã lầm, vì trong lòng Mục Niệm Từ chỉ có Dương Khang, thì Hoàng Dung đã rất thân thiết với nàng.
Cát Tường
